Ricardo Carballo, o grupo Galaxia e a Academia. Políticas da lingua en tempos adversos (1950-1975)
Publicado
Cómo citar
Número
Sección
DOI:
https://doi.org/10.32766/brag.381.793Palabras clave:
Ricardo Carballo Calero, Editorial Galaxia, Real Academia Galega, estudos literarios galegos, lingua galega, norma lingüísticaResumo
O relatorio analiza a traxectoria intelectual de Ricardo Carballo no período 1950-1975, considerándoa no marco da política lingüística do grupo Galaxia, co que partillou a ideoloxía (galeguismo), os obxectivos (defensa e promoción da cultura galega como elemento nuclear da identidade nacional) e as estratexias, nomeadamente en relación coa Real Academia Galega. Como filólogo do grupo, Carballo centrou o seu labor en dous aspectos centrais do proxecto cultural de Galaxia: a literatura e a lingua.
Descargas
Citas
Alonso Pintos, S. (2000). O ideal de lingua na Gramática de Carballo Calero. Grial, 147, 461-474.
Álvarez Blanco, R. (2011). A gramática galega no século XX: o contributo de Carvalho Calero. En: C. C. Biscainho Fernandes e X. M. Sánchez Rei, coords. Ricardo Carvalho Calero: ciencia, literatura e nación. A Coruña: Universidade da Coruña, 13-29.
Anderson, B. (1991). Imagined communities. Reflections on the origin and spread of nationalism. London / New York: Verso.
Blanco, C. (1989). Conversas con Carballo Calero. Vigo: Galaxia.
Cadaval, F. (1949). Una lengua viva. La Noche, 22/IX/1949, 1.
Cadaval, F. (1950). Lengua dialectal y lengua común. La Noche, 21/I/1950.
Calvet, L.-J. (1998). A (socio)lingüística. Santiago de Compostela: Laiovento.
Carballo Calero, R. (1952). Celtas e Románs cantan en galego. Galicia (Centro Gallego de Buenos Aires), 466, 25-27.
Carballo Calero, R. (1955). Sete poetas galegos. Vigo: Galaxia.
Carballo Calero, R. (1962). Historia da literatura galega contemporánea. Vigo: Galaxia.
Carballo Calero, R.(2006). Epistolario a Fernández del Riego. Vigo: Galaxia. Edición de D. Vilavedra e M. Pena.
Carballo Calero, R. e Piñeiro, R. (2015). Epistolario Ricardo Carballo Calero / Ramón Piñeiro (Historial dun libro). Cadernos Ramón Piñeiro XXXIII. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. Edición de L. Alonso Girgado, L. Cochón, N. Rouco Aneiros e X. Martínez González.
Casas, A. (2020). Carvalho Calero e a historia literaria: idea, institucionalización e procedementos. En: F. Cidrás, ed. Ricardo Carvalho Calero. As formas do compromiso. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 167-206.
Dasilva, X. M. (2008). A cuestión é non matar as palabras... (Sobre as traizóns de Aquilino Iglesia Alvario como traduttore). En: O alleo é noso. Contribucións para a historia da tradución en Galicia. Noia: Toxosoutos, 265-303.
Dasilva, X. M. (2009). Ramón Piñeiro, tradutor. Noia: Toxosoutos.
Dasilva, X. M. (2010). Ramón Piñeiro e o Cancioeiro de Pokorny. Anatomía dun certame de tradución. Grial, 185, 110-123.
Dasilva, X. M. (2020). A xente da Barreira en versión clásica. Grial, 225-226, 92-94.
Fernán-Vello, M. A. e Pillado, F. (1986). Conversas en Compostela con Carballo Calero. Santiago: Sotelo Blanco.
Fernández del Riego, F. (1990). O río do tempo. Unha historia vivida. Sada: Ediciós do Castro.
Filgueira Valverde, X. e Otero Pedrayo, R. (2009). Epistolario. Pontevedra: Museo de Pontevedra. Edición de M. J. Fortes Alén.
Franco Grande, X. L. (2004). Os anos escuros. A resistencia cultural dunha xeración. Vigo: Galaxia.
Freixeiro Mato, X. R. (1994). Sebastián Martínez Risco na cultura galega. Santiago de Compostela: Laiovento.
Freixeiro Mato, X. R. (2018). As primeiras normas da Academia e a perda da súa auctoritas na codificación do galego. Verba. Anuario Galego de Filoloxía, 45, 299-340. Dispoñible en https://doi.org/10.15304/verba.45.4207
Haugen, E. (1966). Language conflict and language planning: the case of modern Norwegian. Cambridge: Harvard University Press.
Jespersen, O. (1947). Humanidad, nación, individuo desde el punto de vista lingüístico. Buenos Aires: Revista de Occidente Argentina.
Joseph, J. (1987). Eloquence and power. The rise of language standards and standard languages. London: Frances Pinter.
Kloss, H. (1967). Abstand languages and Ausbau languages. Anthropological Linguistics, 9(7), 29-41.
Lorenzana, S. (1955). Á fala con Carballo Calero sobre temas da nosa cultura. Galicia emigrante, 16, 4-5.
Lorenzo, R. (1991). Filólogo de vocación. En: Homenaxe a Ramón Piñeiro. A Coruña: [Fundación Caixa Galicia], 127-141.
Monteagudo, H. (2000a). As ideas lingüísticas de Castelao. En: Castelao, defensa e ilustración do idioma galego. Vigo: Galaxia, 57-124.
Monteagudo, H. (2000b). Lingua, literatura, nación en Menéndez Pidal. En: J. L. Rodríguez, ed. Estudos dedicados a Ricardo Carvalho Calero. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, vol. I, 881-909.
Monteagudo, H. (2008). Ramón Piñeiro, a Editorial Galaxia e a Academia Galega (1950-1962). Grial, 177, 98-111.
Monteagudo, H. (2020a). A individualidade do galego no pensamento lingüístico de Ricardo Carballo Calero. En: F. Cidrás, ed. Ricardo Carvalho Calero. As formas do compromiso. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 329-377.
Monteagudo, H. (2020b). Carballo Calero, filólogo de Galaxia, con Grial ao fondo. Grial, 228, 112-121.
Monteagudo, H. (2020c). Proposta de reforma das Normas ortográficas e morfolóxicas da Real Academia Galega (1970-1971), presentada por Ricardo Carballo Calero en 1979. Boletín da Real Academia Galega, 381, 327-348. https://doi.org/10.32766/brag.381.801
Monteagudo, H. (no prelo). O idioma galego baixo o franquismo: da resistencia á normalización (1950-1975). Vigo: Galaxia.
Piñeiro, R. (2000). Un epistolario de Ramón Piñeiro. Vigo: Galaxia. Edición de F. Fernández del Riego.
Piñeiro, R. (2007). A linguaxe e as linguas. Vigo: Galaxia. [1º ed.: A lingoaxe i as linguas, 1967].
Piñeiro, R. (2009). Informe de Ramón Piñeiro á Real Academia Galega. (Edición e comentarios de Antón Santamarina Fernández). Boletín da Real Academia Galega, 370, 7-17.
Piñeiro, R. e Losada, B. (2009). Do sentimento á conciencia de Galicia. Correspondencia (1961-1984). Vigo: Galaxia.
Pokorny, J. (1952). Cancioeiro da poesía céltiga. Santiago: Bibliófilos Gallegos. Tradución de C. Fernández de la Vega e R. Piñeiro.
RAG = Real Academia Galega (1970). Normas ortográficas do idioma galego. A Cruña: Real Academia Galega.
RAG = Real Academia Galega (1971). Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego. A Cruña: Real Academia Galega.
Real Academia Galega (1906- ). Libro de actas das Xuntas do Plenario da Academia Galega. (Inédito).
Salinas Portugal, F. (2020): Voz e silencio. Entrevista con Ricardo Carvalho Calero. Santiago de Compostela: Laiovento.
Villanueva Gesteira, M. D. (2010). A lingua galega entre 1963 e 1975. Situación social e discursos dende o galeguismo. Pontevedra: Deputación Provincial.
Villanueva Gesteira, M. D. (2015). A Editorial Galaxia: proxecto e traxectoria, 1950-1963. Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela.