Francisco Fernández del Riego and the abortive reconstruction of the underground Galicianist Party

Published

2024-04-23

How to Cite

Diéguez Cequiel, U.-B. (2024) “Francisco Fernández del Riego and the abortive reconstruction of the underground Galicianist Party”, Boletín da Real Academia Galega. A Coruña, (384), pp. 77–107. doi: 10.32766/brag.384.840.

Issue

Section

Estudos sobre a figura homenaxeada no Día das Letras Galegas

Authors

DOI:

https://doi.org/10.32766/brag.384.840

Keywords:

Francisco F. del Riego, Ramón Piñeiro, Galicianist Party, Franco dictatorship, political and cultural resistance

Abstract

When the main leaders of the Galicianist Party who resisted the military coup, and who sought to defend the Second Spanish Republic and the idea of political Galicianism in Spain, began going into exile in the spring of 1939, the foundations for the rebuilding of the Galicianist Party in Galiza began to be created. Ramón de Valenzuela, Francisco Fernández del Riego, Xaime Isla Couto, Manuel Gómez Román and Ramón Piñeiro were key figures in this campaign. Valenzuela, who had been appointed Organizational Secretary of the Galicianist Party during the Spanish Civil War, became involved in the reorganization of the nationalist party from 1944 upon his release from prison. Although this initiative had little impact, it was supported by Xosé Velo Mosquera, Mariano Otero Castelao, Dámaso Carrasco and Vicente Bóveda, amongst others. Del Riego and Xaime Isla Couto, together with Manuel Gómez Román, the last General Secretary of the Galicianist Party during the Second Republic, in addition to a recently released Ramón Piñeiro, also contributed to this process. These efforts reached their peak in the summer of 1945, when a national assembly was held in Coruxo (Vigo) in order to ratify progress to date and choose the steps to be taken forwards. The reorganization led to the creation of the newsletter, Galicia, and the Galicianist Party official bulletin, Roteiro.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Álvarez Gándara, Alfonso (2013). Francisco Fernández del Riego político. En: María Dolores Cabrera Iglesias e María Dolores Villanueva Gesteira, Francisco Fernández del Riego. Vigo dende o corazón. Vigo: Galaxia, 73-77.

Barros, Miguel (2009). Ramón Piñeiro e a revisión do nacionalismo. Vol. II. Acción Política. Vigo: Galaxia.

Beramendi, Justo (2008). De provincia a nación. Historia do galeguismo político. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.

Calvo, Tucho (1998). Valentín Paz-Andrade. A memoria do século. Sada: Ediciós do Castro.

Carballa, Xan (1995). Francisco Fernández del Riego, o medo que pasamos non se pode crer. En: As horas secuestradas. Vida cotiá no franquismo. Vigo: Promocións Culturais Galegas, 25-29.

Carvalho Calero, Ricardo (2006). Epistolario a Fernández del Riego. Vigo: Galaxia. Edición e transcrición de Dolores Vilavedra e Montserrat Pena.

Casares, Carlos (1991). Ramón Piñeiro. Unha vida por Galicia. A Coruña: Fundación Caixa Galicia.

Castro, Xavier (1991). Ramón Piñeiro, protagonista e testemuña da nosa historia. En: Homenaxe a Ramón Piñeiro. Santiago de Compostela: Fundación Caixa Galicia, 259-264.

Castro, Xavier (2000). Castelao e os galeguistas do interior: cartas e documentos 1943-1954. Vigo: Galaxia.

Conde, Perfecto (2018). Conversas con Paco del Riego. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.

Dasilva, Xosé Manuel (2011). Proceso e encarceramento de Ramón Piñeiro (1946-1949). Vigo: Galaxia.

Diéguez Cequiel, Uxío-Breogán (2003). Álvaro de las Casas. Biografía e epistolario. Vigo: Galaxia.

Diéguez Cequiel, Uxío-Breogán (2012). Nacionalismo galego, golpe militar reaccionario e a (necesaria) resistencia armada. En: A guerrilla antifranquista galega: actas. 15, 16 e 17 de xaneiro do 2009. Paraninfo da Universidade da Coruña. A Coruña: CRMHd’AC, 219-236.

Diéguez Cequiel, Uxío-Breogán (2015). Nacionalismo galego aquén e alén mar (1936-1975). Santiago de Compostela: Laiovento.

Diéguez Cequiel, Uxío-Breogán (2017). El exilio europeo del nacionalismo gallego a partir de 1939. Francia y la figura de Xohán Xosé Plá. Cahiers de Civilisation Espagnole Contemporaine. 18.

Dónega, Marino (1991). Perfil humano. En: Homenaxe a Ramón Piñeiro. Santiago de Compostela: Fundación Caixa Galicia, 27-36.

Estévez, Xosé (1994). El Galeuzca en el exilio. En: Galeuzca. Vigo: Nova Galicia Edicións, 47-84. Prólogo á edición facsimilar.

Estévez, Xosé (2009). Galeuzca: la rebelión de la periferia (1923-1998). Madrid: Entinema.

Fernández del Riego, Francisco (1990). O río do tempo: una historia vivida. Sada: Ediciós do Castro.

Fernández del Riego, Francisco (2002). Cartas de Luis Seoane desde o exilio. Sada: Ediciós do Castro.

Fernández del Riego, Francisco (2003). Camiño andado. Vigo: Galaxia.

Fernández del Riego, Francisco (2023). O que Galaxia viña significar. El Progreso. 17/V/2023.

Fole, Ánxel (1996). Lembranzas: a xuntanza de 1945. En: Cartafolio galego. Vigo: A Nosa Terra, 103. Edición de Claudio Rodríguez Fer.

Gurriarán, Ricardo (2016). Enrique Peinador Lines e Mondariz: empresa, turismo e país. Ourense: Grupo Academia Postal.

Igrexas, Manuel (2006). Apuntamentos sobre a biografía de Ramón de Valenzuela. En: Charo Ferreiro e Inmaculada Pena, coords. Homenaxe a Antón Alonso Ríos e a Ramón de Valenzuela. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, 9-16.

Ínsua, Emilio Xosé (2017). O sobriño Xoán Xosé Pla Fernández. En: O escritor viveirense Xoán Pla Zubiri (1874-1936). Viveiro: Biblioteca Emilio Antonio Insua García de Estudios Viveirenses, 70-122.

Monteagudo, Henrique (2008). Ramón Piñeiro, a Editorial Galaxia e a Real Academia Galega (1950-1962): estratexias de resistencia idiomática fronte ao franquismo. Grial. 177, 98-111.

Nicolás, Ramón (2022). Francisco Fernández del Riego. Vida e obra dun obreiro do galeguismo. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.

Pastoriza Rozas, Xose Luís (2015). Xaime Isla. Raíz e utopía de Galicia. Vigo: Galaxia / Fundación Isla Couto.

Pereira, Dionisio e Fernández, Eliseo (2006). O movemento libertario en Galiza (1936-1976). Vigo: A Nosa Terra.

Piñeiro, Ramón (1981). A personalidade política de Fermín Penzol. Grial. 73, 279-288.

Piñeiro, Ramón (1991a). Balance do noso labor. Grial. 111 [monográfico: Da miña acordanza. Ramón Piñeiro (1915-1990)], 382-388.

Piñeiro, Ramón (1991b). Consello de Galicia. Grial. 111 [monográfico: Da miña acordanza. Ramón Piñeiro (1915-1990)], 353-359.

Piñeiro, Ramón (1991c). Castelao. Grial. 111 [monográfico: Da miña acordanza. Ramón Piñeiro (1915-1990)], 369-376.

Piñeiro, Ramón (2002). Da miña acordanza. Vigo: Galaxia.

Ríos, Xulio (1997). Plácido Castro. Vigo: Ir Indo.

Rojo, Arximiro (1987). As Mocedades Galeguistas. Vigo: Galaxia.

Saco, Fernando (2006). Os irmáns Saco. Vigo: A Nosa Terra.

Sánchez Martínez, Pablo (2020). Achada a acta fundacional da ‘Mocedade Galeguista’ de Celanova. Murguía. Revista Galega de Historia. 41-42, 55-63.

Santidrián, Víctor (2002). Historia do PCE en Galicia (1920-1968). Sada: Ediciós do Castro.

Toro, Antonio Raúl de (1994). Galicia desde Londres: Galicia, Gran Bretaña e Irlanda nos programas galegos da BBC. A Coruña: Tambre.

Valenzuela, Ramón de (1997). Era tempo de apandar. Vigo: A Nosa Terra.

Villanueva Gesteira, María Dolores (2022). Francisco Fernández del Riego. Un loitador pola idea de Galicia. Vigo: Galaxia.