Nas orixes da sociolingüística galega. A achega de Xesús Alonso Montero (1968-1973)

Descargas

Publicado

21-11-2016

Cómo citar

Monteagudo, H. (2016) “Nas orixes da sociolingüística galega. A achega de Xesús Alonso Montero (1968-1973)”, Boletín da Real Academia Galega. A Coruña, (377), pp. 311–331. doi: 10.32766/brag.377.514.

Número

Sección

Traballos de investigación e estudo

Autores/as

  • Henrique Monteagudo

DOI:

https://doi.org/10.32766/brag.377.514

Palabras clave:

lingua galega, lingua e sociedade, Xesús Alonso Montero, sociolingüística galega, bilingüismo

Resumo

No presente contributo abordamos un capítulo da historia intelectual de Galicia, o referido ás ideas e debates sobre a lingua, para poñer de relevo a importantísima achega que realizou Xesús Alonso Montero. Centramos o foco nas achegas sobre a situación sociolingüística do galego deste autor publicadas nos anos 1968-1973, nomeadamente: O porvir da lingua galega (1968), O que compre saber da lingua galega (1969) e Informe –dramático– sobre la lengua gallega (1973). Concentramos a atención na última obra, que tomaremos como testemuño da crise da conciencia lingüística de Galicia naqueles tempos, coa conseguinte emerxencia dunha ollada máis sociolóxica sobre a situación do galego. Repararemos con especial detemento na cuestión do futuro do idioma, que será obxecto de debate desde aquela ata os nosos días.

Descargas

Os datos de descargas aínda non están dispoñibles.

Citas

Alonso Montero, Xesús (1968a): “Tres incisiós na problemática do galego”, en Alonso Montero 1968b: 5-11. [Traducido ao castelán en X. Alonso Montero, Realismo y conciencia crítica en la literatura gallega. Madrid: Ciencia Nueva, 1968, 49-55].

Alonso Montero, Xesús (ed.) (1968b): O porvir da lingua galega. Lugo: Círculo de las Artes de Lugo / Instituto de Estudios.

Alonso Montero, Xesús (1969): O que compre saber da lingua galega. Buenos Aires: Alborada.

Alonso Montero, Xesús (1973): Informe –dramático– sobre la lengua gallega. Madrid: Akal.

Alonso Montero, Xesús e Epifanio Ramos de Castro (1963): Cen anos de literatura galega: catálogo da exposición bibliográfica celebrada no Círculo de las Artes de Lugo, 9-19, decembro de 1963. Lugo: El Círculo / Instituto de Estudios.

Alonso Pintos, Serafín (2002): Para unha historia do estándar galego. As propostas do período 1966-1980. Madrid: Universidad Nacional de Educación a Distancia.

Álvarez Gándara, Alfonso (ed.) (1973): Antoloxía. Falemos galego. 50 testos de onte e de hoxe. Vigo: Castrelos.

Arias, Valentín (1970): “A lingua galega na escola”, Grial 29, 257-270.

Barro, María Teresa [et al.] (1971): “Plan pedagóxico galego”, Grial 32, 202-210.

Cambre Mariño, Xesús (1972): “Resurgir o fenecer de la lengua gallega”, Cuadernos para el diálogo nº extraordinario 30, 13-18. [En galego: X. Cambre Mariño, Galiza de hoxe. Problemática dun pobo en crise. Buenos Aires: Ediciones Galicia do Instituto Argentino de Cultura Gallega do Centro Gallego de Buenos Aires, 1973, 109-21].

Durán, Carlos (1970): “Encol do ensino do galego como lingua materna”, Grial 29, 333-336.

Durán, Carlos (1971): “A vixilia da razón”, Grial 31, 81-83.

Ferguson, Charles (1959): “Diglossia”, Word 15, 325-340.

Fishman, Joshua (1979): La sociolingüística. Madrid: Cátedra.

García, Constantino (1971): “Orixen e problemas do método de galego”, Grial 32, 129-41.

Gurriarán, Ricardo (2008): Do “gaudeamus igitur” ao “Venceremos nós”. As mobilizacións estudantís do 68 en Compostela. Santiago: Fundación 10 de marzo.

Lafont, Robert e Philippe Gardy (1981): “La diglossie comme conflict: l’exemple occtian”, Langages 61, 75-91.

Méndez Ferrín, Xosé Luís (1969): “Discurso do Manteendor”, en Xogos Froraes do Idioma Galego 1969: 74-79.

Merton, Robert K. (1948): “The Self-Fulfilling Prophecy”, Antioch Review 8.2, 193-210.

M[oisés] d[a] P[resa] (1968): “Partidos políticos galegos”, A Nosa Terra 509, 4.

Monteagudo, Henrique (1995): Ideas e debates sobre a lingua. Alfonso D. R. Castelao e a tradición galeguista. Santiago de Compostela: Universidade. Tese de doutoramento (inédita).

Monteagudo, Henrique (2007): “Limiar”, en Ramón Piñeiro, A linguaxe e as linguas. Vigo: Galaxia, 9-46.

Monteagudo, Henrique (2012): “Sociolingüística galega. Problemas e pescudas”, Treballs de Sociolingüística Catalana 22, 271-286.

Monteagudo, Henrique (2013): “Correspondencia cruzada entre Ramón Piñeiro e Manuel Rodrigues Lapa, 1972-1973”, Grial 197, 74-77.

Monteagudo, Henrique (2015): “A contribución de Ramón Piñeiro á defensa e ilustración da lingua galega”, Boletín da Real Academia Galega 376, 481-516.

Ninyoles Rafael Lluís (1969): Conflicte linguistic valencià. València: Tres i Quatre.

Ninyoles Rafael Lluís (1972): Idioma y poder social. Madrid: Tecnos.

Piñeiro, Ramón (1973): “Carta a don Manuel Rodrigues Lapa”, Grial 42, 389-402. [Incluído en R. Piñeiro, Olladas no futuro. Vigo: Galaxia, 1974, 261-279.]

Real Academia Galega (1970): Normas ortográficas do idioma galego. A Cruña: Real Academia Galega.

Real Academia Galega (1971): Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego. A Cruña: Real Academia Galega.

Rei Doval, Gabriel (1999): Breve aproximación á historia da sociolingüística galega (1967-1997). Santiago de Compostela: Universidade. Memoria de Licenciatura (inédita).

Rodríguez Sánchez, Francisco (1976): Conflicto lingüístico e ideoloxía en Galicia. Monforte de Lemos: Xistral.

Rojo, Guillermo (1969): “O primeiro paso para unha verdadeira cultura galega”, Grial 26, 490-494.

Rojo, Guillermo (1974): “Alonso Montero, Xesús: Informe –dramático- sobre la lengua gallega. Akal editor, Madrid, 1973, 230 pp.”, Verba 1, 243-249.

Santamaría Conde, Xoán Xosé (1971): O problema galego da fala. Vigo: Galaxia.

S. A. (1970): “A lingua galega na escola”, Grial 28, 237-242.

Vallverdù, Francesc (1970): Dues llengües, dues funcions. Barcelona: Edicions 62.

Vallverdù, Francesc (1972): Ensayos sobre bilingüismo. Barcelona: Ariel.

Villanueva Gesteira, María D. (2010): A lingua galega entre 1963 e 1975. Situación social e discursos dende o galeguismo. Pontevedra: Deputación provincial.

Xogos Froraes do Idioma Galego. Agosto de 1968. Buenos Aires: Nós, 1969.