A lingua galega na vida, na obra e no pensamento de Manuel María

Downloads

Published

2016-11-21

How to Cite

Freixeiro Mato, X. R. (2016) “A lingua galega na vida, na obra e no pensamento de Manuel María”, Boletín da Real Academia Galega. A Coruña, (377), pp. 113–131. doi: 10.32766/brag.377.501.

Issue

Section

Estudos sobre a figura homenaxeada no Día das Letras Galegas

Authors

  • Xosé Ramón Freixeiro Mato

DOI:

https://doi.org/10.32766/brag.377.501

Keywords:

Galician language, Manuel María, status planning, literary language, hypergalicianism, Castilian

Abstract

After having revised the state-of-the-art regarding the works previously published on the language of Manuel María, in the present article the relation of the poet with the Galician language is analyzed; the linguistic uses by Manuel María, both as a citizen and a writer, are also analyzed here, as well as his commitment in its defense, dignification and social normalization. Next, we study the characteristics of the language used by the author in his work, the relation with the local speech of Outeiro de Rei, with the literary language of his time and the phenomena of direct or indirect interference of the Spanish; the linguistic evolution of his work throughout the time and the positioning of the author in relation to the standardization are also considered. Lastly, we analyze the thought of Manuel María in relation to the social situation of the language: distinction between Galician as language of the popular classes and Castilian –or ‘castrapo’– as language of the dominant classes, denunciation of the linguistic disloyalty, criticism of the bilingualist people, and defense of the linguistic normalization as a solution for the future of a Galicia which can only survive if able to have a language of its own.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Alonso Girgado, Luís (2016): “A obra hemerográfica de Manuel María: a súa presenza en Alba”, en Cochón/Alonso 2016: 25-38.

AT = Hortas Vilanova, Manuel [Manuel María] (1990): Andando a Terra 1977-1987. Vigo: A Nosa Terra. Escolma ao coidado de Pilar García Negro e Miguel A. Mato Fondo.

CA = Manuel María (1992): Auto do Castromil ou a revolución dos baúles. Contos do Castromil nº 4. Vigo: Castromil.

Caño, Xosé Manuel del (1990): Conversas con Manuel María. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.

Cochón, Luís e Luís Alonso Girgado (eds.) (2016): Manuel María. Cecais hai unha luz. Memorabilia. Cadernos Ramón Piñeiro XXXV. Santiago de Compostela: Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.

Dobarro, Xosé María (1989): “Introducción”, en Manuel María, Terra Cha. Vigo: Edicións Xerais de Galicia, 9-40.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2007a): Cucou o cuco cuqueiro. Lingua e estilo na obra de Manuel María. Lugo: Fundación Caixa Galicia.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2007b): “Enunciación e estilo na obra de Manuel María”, Madrygal 10, 67-76.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2009a): “Manuel María, adaíl e labrador do idioma”, en García/Pardo 2009: 163-184.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2009b): “Introdución a unha estilística da lingua galega. Algúns trazos de estilo na obra de Manuel María”, en Gabriel Rei-Doval (ed.), A lingüística

galega desde alén mar. Santiago de Compostela: Universidade, 253-271.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2015): “Introdución”, en Manuel María, A esencia máis nosa: poemas sobre a lingua galega. [Outeiro de Rei]: Casa-Museo Manuel María, 7-45.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2016): “A Canción para cando se escoita falar castrapo: crítica da deslealdade lingüística”, en Cochón/Alonso 2016: 93-103.

García Negro, Pilar (2001): “A megafonía do idioma que o país necesit(ab)a”, en Alfonso Blanco Torrado (coord.), Manuel María. [libro homenaxe / organizado pola] Asociación Cultural Xérmolos. Lugo: Ophiusa, 251-254.

García Negro, Pilar (2016): “Unha poética ao servizo da lingua”, en Cochón/Alonso 2016: 111-119.

García Negro, Pilar e Diego Pardo Amado (eds.) (2009): Manuel María: Literatura e nación. Actas do Congreso (A Coruña, 3-5 de Novembro de 2005). A Coruña: Universidade.

García, Xosé Lois (1995): “Aportacións para un vocabulario da flora e da fauna no Terra Chá, de Manuel María”, en Xulio Xiz (ed.), Manuel María da Terra Chá. Lugo: Citania de Publicacións, 95-140.

García, Xosé Lois (2015): Manuel María reencontrado. Noia: Toxosoutos.

Gil Hernández, António (2016): Solilóquios com Manuel María. Boletim da AGLP. Anexos 4. [A Coruña]: Academia Galega da Língua Portuguesa.

Gómez Torres, Camilo (1996): “Manuel María e o seu tempo”, en Alberte Ansede e Cesáreo Saco (dirs.), Historia da literatura galega. [Vigo]: Asociación Socio-Pedagóxica Galega / A Nosa Terra, v. 4, 1217-1248.

Gómez Torres, Camilo (2001a): Manuel María: os traballos e os días. Santiago de Compostela: Laiovento.

Gómez Torres, Camilo (2001b): “Usos, actitudes e prexuízos lingüísticos na súa poesía”, en Alfonso Blanco Torrado (coord.), Manuel María. [libro homenaxe / organizado pola] Asociación Cultural Xérmolos. Lugo: Ophiusa, 333-344.

Gómez Torres, Camilo (2005): O tempo vital de Manuel María. Vigo: A Nosa Terra.

Ledo Andión, Margarita (2009): “Ollar o real: Manuel María nos xornais”, en García/Pardo 2009: 123-131.

Losada, Basilio (2009): “Conferencia de clausura”, en García/Pardo 2009: 365-369.

Mariño Paz, Ramón (2009): “Destrución e construción do idioma galego durante o século XX”, en García/Pardo 2009: 145-161.

Mato Fondo, Miguel A. (2003): “Introdución”, en Manuel María, Edipo. A Coruña: Universidade, 17-64.

OPC I = Manuel María (2001): Obra poética completa I (1950-1979). A Coruña: Espiral Maior.

OPC II = Manuel María (2001): Obra poética completa II (1981-2000). A Coruña: Espiral Maior.

PP = Manuel María (2003): A Terra Chá: poesía e paisaxe. Discurso lido o día 15 de febreiro de 2003, no acto da súa recepción, polo Ilustrísimo Señor Don Manuel María Fernández Teixeiro e resposta do Excelentísimo Señor Don Xosé Luís Méndez Ferrín. A Coruña: Real Academia Galega.

Queixas Zas, Mercedes (2016): Labrego con algo de poeta. Biografía de Manuel María. Vigo: Galaxia.

Regueira, Xosé Luís (2014): “O galego da Terra Chá, Manuel María e a lingua literaria”, en Xosé Manuel Sánchez Rei e Estefanía Mosquera Castro (eds.), Por Terras de Lugo. Oito aproximacións á provincia. A Coruña: Asociación Cultural Alexandre Bóveda, 91-102.

Rodríguez, Francisco (2009): “Dinámica histórica da Galiza e evolución poética en Manuel María”, en García/Pardo 2009: 23-31.

Rodríguez Fer, Claudio (1989): Poesía galega. Crítica e metodoloxía. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.

Sánchez Rei, Xosé Manuel (2016): “Algunhas notas sobre Muiñeiro de brétemas (1950): o léxico da flora”, en Cochón/Alonso 2016: 253-261.

Sánchez Rei, Xosé Manuel e Estefanía Mosquera Castro (eds.) (2014): Correspondencia entre Manuel María e Ramón Otero Pedrayo (1951-1974). [Outeiro de Rei]: Fundación Manuel María de Estudos Galegos.