Quen foi Xesús Dopico, o primeiro presidente do Padroado da Cultura Galega en México?

Samuel Diz

doi:10.32766/brag.383.824

Autores/as

Samuel Diz

DOI:

https://doi.org/10.32766/brag.383.824

Palabras clave:

Xesús Dopico, música, Galicia, México, guerra civil española, exilio republicano

Resumo

O presidente da primeira directiva do Padroado da Cultura Galega en México foi o violinista Xesús Dopico Ferreiro, quen chegara a Veracruz en xullo de 1939 a carón de Florencio Delgado Gurriarán a bordo do Ipanema. O achado da súa abandonada tumba no Panteón Español da Cidade de México impulsou unha investigación inédita que reconstrúe a súa traxectoria musical, o seu papel activo en defensa da República durante a guerra civil e a súa relación coa comunidade galega desterrada en México, en especial a través da súa colaboración coa revista Saudade ou a promoción de actividades no Padroado da Cultura Galega.

Descargas

Os datos de descargas aínda non están dispoñibles.

Citas

Alonso Montero, Xesús (2007). Caracterización e significado de Presencia de Galicia en México (1954). En: Presencia de Galicia en México. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, xxii-xxix. Edición facsimilar.

Alonso Montero, Xesús (2022). Un achegamento á singular biografía lingüística de Florencio Delgado Gurriarán. En: Dolores Vilavedra, ed. Florencio Delgado Gurriarán. O soño dunha Galicia infinda. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 29-41.

Bosch, Carlos (1926). El violinista Jesús Dopico. El Imparcial. 27/V/1926, 5.

Carredano, Consuelo (2010). Acordes electivos: la música en México y el exilio español. En: Aurelio Tello, coord. La música en México. Panorama del siglo xx. Ciudad de México: Fondo de Cultura Económica, 556-568.

Carretero, Anselmo (1941). Carta a Lois Tobío. México D.F., 13 de febreiro. Fondo Lois Tobío. Acceso dixital. Consello da Cultura Galega.

Carretero, Anselmo (1942). Carta a Lois Tobío. México D.F., 1 de xaneiro. Fondo Lois Tobío. Acceso dixital. Consello da Cultura Galega.

Delgado Gurriarán, Florencio (1976). Literatura e cultura galega en México no xix e no xx. En: Dolores Vilavedra, ed. Florencio Delgado Gurriarán. O soño dunha Galicia infinda. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 18-27.

Dopico, Xesús (1937). Solicitude de traslado [carta manuscrita autógrafa]. Valencia, 10 de xaneiro. Centro Documental da Memoria Histórica.

Dopico, Xesús (1939). Solicitude de refuxio en México [carta mecanografada asinada]. París, 23 de febrero. Arquivo Histórico Genaro Estrada. Acceso dixital Memórica México.

Dopico, Xesús (1940). Presentación del violinista español Dopico en el Palacio de Bellas Artes [programa de man]. México, 6 de febreiro. CENIDIM/INBAL: Biblioteca de las Artes, CENART.

Dopico, Xesús (1943). En col da música popular galega. Saudade. Verba galega nas Américas. 3, 13-15.

Dopico, Xesús (1944). O Capricho Hespañol e Galiza. Saudade. Verba galega nas Américas. 5, 11-13.

Dopico, Xesús (1952). El Mirlo. Saudade. Verba galega nas Américas. 6, 39.

Dopico, Xesús (1953). Como eu a vexo. Saudade. Verba galega nas Américas. 7, 25.

Dopico, Xesús (1954). Concepción Arenal. En: Presencia de Galicia en México. Cidade de México: Padroado da Cultura Galega, 58-65.

Dopico, Xesús (1962). Sinfonía galega [orixinal mecanografado con correccións manuscritas en bolígrafo]. México. Fondo Luís Soto: Arquivo Histórico Provincial de Ourense.

Dopico, Xesús (1967). Un gallego genial: Manolo Quiroga. En: Alexandre Finisterre, dir. e ed. Compostela. Revista de Galicia. Cidade de México: Gráficas Menhir, 378-388.

Fernández Díaz, Victoria (2018). El exilio a México de los marinos de la armada de la II República española. Saitabi. Revista de la Facultat de Geografia i Història. 68, 117-137.

Gabrielli, Humberto (1926). La Filarmónica, el concierto de mañana. El Correo Gallego. 2/XI/1926, 2.

Gurriarán, Ricardo (2022). Florencio Delgado Gurriarán. Vida e obra dun poeta valdeorrés, republicano e galeguista. Vigo: Galaxia.

Lavilla, Ignacio (1965). Dopico, el violinista de la mesura. Impacto. 823, 58.

Maestro, Manuel (2008). Rimsky es a Simbad lo que Kórsakov al marino. Revista General de la Marina. 255, 621-634.

Martul Tobío, Luís (2001). O Instituto Hispano-Mexicano “Ruiz de Alarcón”: unha experiencia docente no exilio. En: Actas do Congreso Internacional “O exilio galego”. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, 1552-1560.

Parés, Nuria (1959). Pau Casals, un símbolo romántico. Diorama de la cultura. Suplemento cultural de Excélsior. 25/I/1959, 3.

Portela Yánez, Charo e Díaz Pardo, Isaac (1997). Epistolario de Valentín Paz-Andrade. Sada: Ediciós do Castro.

Rodríguez, Elixio (1994). Matádeo mañá. Memorias dun aviador galeguista republicano entre a guerra e o exilio. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.

Rodríguez, Elixio (2007). As voces do exilio. En: Actas do Congreso Internacional “O exilio galego”. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, 1975-2012.

Rodríguez Galdo, M.ª Xosé (2004). Galegos en México. Pasado e presente. Lugo: Xunta de Galicia.

Soto, Luís (1983). Castelao, a U.P.G. e outras memorias. Vigo: Edicións Xerais de Galicia.

Tapia Colman, Simón (1992). Música y músicos en México. Primeira reimpresión. México D.F.: Panorama Editorial.

Vilanova Rodríguez, Alberto (1974). Jesús Dopico Barreiro. En: Silverio Cañada, ed. Gran Enciclopedia Gallega. Tomo IX. Santiago de Compostela. 180-181.