@article{Monteagudo_2019, place={A Coruña}, title={Variación e cambio lingüístico no galego-portugués (s. XIII - s. XIV): os clítico me/mi e lle/lhi e outras formas en <-e> final}, url={https://publicacionsperiodicas.academia.gal/index.php/BRAG/article/view/775}, DOI={10.32766/brag.380.775}, abstractNote={&lt;p&gt;Na presente achega analízase a variación -&lt;em&gt;i&lt;/em&gt; / -&lt;em&gt;e&lt;/em&gt; en final de palabra no marco da evolución do sistema lingüístico galego-portugués durante o período 1250-1350. Chámase a atención sobre un trazo diferencial entre portugués e galego que non ten recibido atención: o mantemento no primeiro do [i] final de palabra átono do latín como [i] nunha serie de vocábulos que en galego rematan en [e]. Colócase o foco sobre os clíticos de dativo, &lt;em&gt;me&lt;/em&gt; (P1), &lt;em&gt;te&lt;/em&gt; – &lt;em&gt;che&lt;/em&gt; (P2), &lt;em&gt;lle&lt;/em&gt;(&lt;em&gt;s&lt;/em&gt;) (P3-P6) e &lt;em&gt;xe&lt;/em&gt; (P3-P6ref) nos textos galegos, que nos portugueses alternan con &lt;em&gt;mi&lt;/em&gt;, &lt;em&gt;ti&lt;/em&gt;, &lt;em&gt;lhi&lt;/em&gt;(&lt;em&gt;s&lt;/em&gt;) e &lt;em&gt;xi&lt;/em&gt; respectivamente. A variación entre &lt;em&gt;me&lt;/em&gt; e &lt;em&gt;mi&lt;/em&gt;, cos correspondentes alomorfos {m} e {mi̯}, é obxecto de especial atención. Igualmente, repárase nas desinencias da P1 do pretérito perfecto dos verbos con perfecto forte e mais da P2 do pretérito de todos os verbos: nos textos galegos as formas acaban en -&lt;em&gt;e&lt;/em&gt; (&lt;em&gt;dixe&lt;/em&gt;, &lt;em&gt;amaste&lt;/em&gt; – &lt;em&gt;amasche&lt;/em&gt;), mentres que nos portugueses adoitan rematar en -&lt;em&gt;i&lt;/em&gt; (&lt;em&gt;dixi&lt;/em&gt;, &lt;em&gt;amasti&lt;/em&gt;). Con base nunha ampla mostra de textos de distinto tipo, en prosa e verso, literarios e documentais, analízase a distribución diatópica, a evolución diacrónica e a cronoloxía destes fenómenos de variación, que desembocaron na xeneralización das formas en -&lt;em&gt;e&lt;/em&gt;.&lt;/p&gt;}, number={380}, journal={Boletín da Real Academia Galega}, author={Monteagudo, Henrique}, year={2019}, month={Dec.}, pages={303–395} }